Lato 2025 roku przynosi kolejne zawirowania na rynku e-commerce, a tym razem w centrum uwagi znalazły się chińskie sklepy internetowe, które podszywają się pod polskie marki odzieżowe i obuwnicze. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał oficjalne ostrzeżenie, informując o nowym, coraz powszechniejszym zjawisku w sieci: fikcyjnych sklepach, które tylko z pozoru wyglądają jak lokalne e-biznesy. W rzeczywistości za wieloma z nich stoją podmioty zarejestrowane poza Unią Europejską – najczęściej w Chinach – działające na zasadach ukrytego dropshippingu i bez poszanowania praw konsumenta.

Problem nie jest nowy, ale dopiero teraz przybrał tak szeroką skalę. Fałszywe e-sklepy z Azji nie tylko imitują nazwy polskich marek, lecz także styl graficzny ich witryn, kolorystykę, a nawet język marketingowy. Wiele z nich używa nazw, które różnią się od znanych brandów jedynie pojedynczą literą lub zastosowanym rozszerzeniem domeny. Dla przeciętnego klienta różnica jest trudna do zauważenia. Co więcej, sklepy te często operują z poziomu reklam na Facebooku i Instagramie, gdzie ograniczona kontrola nad emitowanymi treściami pozwala im szybko docierać do masowego odbiorcy. Konsumenci, widząc przyciągające uwagę hasła typu „likwidacja kolekcji” lub „wyprzedaż magazynu”, klikają bez podejrzeń. Często nie zdają sobie sprawy, że zamówiony towar wcale nie zostanie wysłany z Polski, a z chińskiego magazynu lub hurtowni – o ile w ogóle zostanie wysłany.

Choć sam model dropshippingu nie jest nielegalny, to zgodnie z przepisami konsument ma prawo wiedzieć, z kim zawiera umowę i kto ponosi odpowiedzialność za produkt, jego jakość oraz procedurę zwrotu lub reklamacji. Tymczasem w przypadku opisywanych sklepów informacje te są celowo ukrywane lub sformułowane w sposób nieczytelny. Strony nie podają pełnych danych sprzedawcy, często pozbawione są jakichkolwiek informacji o firmie, NIP-u czy adresu. Jeśli już dane się pojawiają – bywają sfałszowane lub odnoszą się do podmiotów zarejestrowanych w Azji. To z kolei uniemożliwia skuteczne egzekwowanie praw konsumenckich.

Dramatyczne historie poszkodowanych klientów pojawiają się coraz częściej w mediach. Zgłoszenia dotyczące niewysłanych przesyłek, towarów niezgodnych z opisem, braków w paczkach czy zupełnego braku możliwości kontaktu ze sprzedawcą stają się codziennością. Pojawiają się także przypadki, w których towar dotarł po wielu tygodniach – bez opakowania, bez metek, w niskiej jakości i w nieodpowiednim rozmiarze, uniemożliwiającym dalsze użytkowanie. Konsument nie tylko traci pieniądze, ale również zaufanie do e-commerce jako kanału sprzedaży.

Szczególnie niepokojący jest fakt, że sklepy te działają sezonowo. Gdy zbiorą określoną liczbę zamówień, znikają z internetu, by wkrótce pojawić się pod nową nazwą, nowym adresem domeny, ale z tym samym mechanizmem działania. UOKiK zwraca uwagę, że problem dotyczy setek, jeśli nie tysięcy konsumentów w Polsce, a działania tych sprzedawców mogą być trudne do wykrycia i zablokowania, ze względu na ich międzynarodowy charakter.

Z perspektywy właścicieli legalnie działających polskich e-sklepów sytuacja ta niesie podwójne zagrożenie. Po pierwsze – pojawia się ryzyko reputacyjne, ponieważ część klientów zaczyna nieufnie podchodzić do mniejszych, mniej znanych marek. Po drugie – uczciwa konkurencja zostaje zaburzona przez nieuczciwych graczy oferujących dumpingowe ceny, które często są niemożliwe do osiągnięcia w realiach krajowego rynku.

To wszystko sprawia, że w nadchodzących miesiącach jednym z kluczowych wyzwań dla branży e-commerce w Polsce będzie budowanie zaufania na nowo. Przejrzystość działania, czytelne dane firmowe, jasne warunki reklamacji i autentyczny kontakt z klientem staną się nie tylko przewagą konkurencyjną, ale wręcz koniecznością. Warto również, by przedsiębiorcy edukowali swoich klientów – np. poprzez blogi, newslettery czy social media – pokazując, jak rozpoznać uczciwy sklep i dlaczego zbyt dobra oferta może być czerwoną flagą.

UOKiK zapowiada dalsze działania mające na celu ochronę konsumentów i zidentyfikowanie największych graczy odpowiedzialnych za ten proceder. Tymczasem konsumenci, którzy padli ofiarą oszustwa, mogą korzystać z procedury chargeback (jeśli płatność została dokonana kartą), zgłaszać sprawy do Europejskiego Centrum Konsumenckiego lub kontaktować się z CERT Polska.

W świecie, w którym granica między rzeczywistością a iluzją coraz bardziej się zaciera – zwłaszcza online – potrzeba rzetelności i transparentności staje się kluczowa. Zarówno dla klientów, jak i sprzedawców.

Od 28 czerwca 2025 roku polski e-commerce stanie przed nowym obowiązkiem, który dla jednych może oznaczać konieczność przebudowy sklepu internetowego, a dla innych… ogromną szansę. W życie wchodzi Polski Akt o Dostępności (PAD), czyli ustawa implementująca unijny Europejski Akt o Dostępności (European Accessibility Act, EAA). Choć temat brzmi jak coś z marginesu świata UX, w rzeczywistości dotyczy on fundamentów cyfrowej sprzedaży i tego, jak postrzegają nas klienci – zwłaszcza ci, którzy wcześniej byli wykluczani.

Nowe przepisy nie pojawiły się znikąd. To efekt wieloletnich prac na poziomie Unii Europejskiej nad stworzeniem wspólnych, jednolitych reguł dostępności dla usług cyfrowych. Europejski Akt o Dostępności został przyjęty w 2019 roku, ale każde państwo członkowskie musiało wdrożyć go na swój sposób. W Polsce efektem tego procesu jest ustawa z 26 kwietnia 2024 roku – nazywana właśnie Polskim Aktem o Dostępności. I choć wielu przedsiębiorców może jeszcze nie zdawać sobie z tego sprawy, dokument ten zmienia zasady gry w świecie cyfrowej sprzedaży.

Ustawa nie została stworzona po to, by uprzykrzać życie właścicielom sklepów internetowych. Jej celem jest zapewnienie równego dostępu do usług cyfrowych – szczególnie dla osób z niepełnosprawnościami wzroku, słuchu, ruchu czy trudnościami poznawczymi. To nie jest już kwestia dobrej woli czy przewagi konkurencyjnej. To kwestia prawa.

Kogo dotyczą nowe przepisy?

Wbrew powszechnym obawom, ustawa nie obejmie wszystkich bez wyjątku. Najmniejsze firmy, tzw. mikroprzedsiębiorcy (czyli zatrudniający mniej niż 10 osób i osiągający roczny obrót poniżej 2 mln euro), są z PAD formalnie wyłączeni. Ale warto tu postawić gwiazdkę – bo zwolnienie z obowiązku nie oznacza zwolnienia z odpowiedzialności. Dostosowanie sklepu do potrzeb osób z niepełnosprawnościami może być nadal wymagane przez klientów, partnerów biznesowych czy organy nadzoru – zwłaszcza jeśli firma obsługuje większych graczy.

Pozostali przedsiębiorcy prowadzący działalność e-commerce muszą dostosować się do nowych przepisów – a dokładniej: muszą zapewnić, że ich usługi cyfrowe będą zgodne z wytycznymi WCAG 2.1 na poziomie AA. To standard opracowany przez World Wide Web Consortium (W3C), który definiuje zasady tworzenia dostępnych stron internetowych.

Na poziomie technicznym dostępność to znacznie więcej niż wrzucenie „altów” do obrazków. To kompleksowe podejście do projektowania i kodowania stron, które mają być możliwe do obsłużenia przez każdego użytkownika – niezależnie od jego możliwości fizycznych czy technologicznych.

Strona internetowa sklepu powinna m.in. umożliwiać pełną nawigację za pomocą klawiatury, posiadać odpowiedni kontrast tekstu, umożliwiać powiększanie czcionek, zapewniać czytelność formularzy, a także współpracować z czytnikami ekranu. Wymagana jest również przejrzystość struktury strony – odpowiednie nagłówki, logiczne etykiety przycisków, tekst alternatywny do grafik i możliwość łatwego powrotu do poprzednich kroków w procesie zakupowym.

To wszystko może brzmieć jak wyzwanie, ale też jako krok milowy w stronę dojrzalszego e-handlu. W rzeczywistości wiele z tych wytycznych nie tylko pomaga osobom z niepełnosprawnościami – ale poprawia komfort korzystania z witryny każdemu użytkownikowi. Dostępność to dziś po prostu dobra praktyka UX.

Co jeśli nic nie zrobię?

Zignorowanie nowych regulacji może mieć poważne konsekwencje. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), który będzie nadzorować wdrażanie PAD, będzie mógł nakładać kary finansowe – w niektórych przypadkach sięgające nawet 10% rocznego obrotu. To oznacza, że nie chodzi o symboliczne sankcje, ale realne zagrożenie dla firm, które nie dostosują się do obowiązujących standardów.

Co więcej, brak dostępności może oznaczać również utratę dostępu do zamówień publicznych i przetargów, a także narażenie się na procesy cywilne ze strony klientów lub organizacji konsumenckich. W dobie mediów społecznościowych nawet pojedynczy przypadek „cyfrowego wykluczenia” może odbić się głośnym echem w sieci i uderzyć w reputację marki.

To zależy. Polski Akt o Dostępności wchodzi w życie 28 czerwca 2025 roku – i od tego momentu wszystkie nowo udostępnione usługi cyfrowe (np. nowe sklepy, aplikacje, systemy zamówień) muszą być zgodne z ustawą. Dla już istniejących serwisów przewidziano okres przejściowy do 2030 roku, ale tylko pod warunkiem, że nie ulegną one „istotnym zmianom technologicznym”. Co to oznacza?

Jeśli planujesz redesign strony, migrację na nowy silnik, zmianę CMS-a, wdrożenie nowej bramki płatniczej lub integracji z aplikacją mobilną – wówczas obowiązek zgodności z PAD zaczyna obowiązywać natychmiast. Krótko mówiąc: każdy większy ruch technologiczny w sklepie może „aktywować” nowe przepisy. Dlatego właśnie najlepiej działać już teraz, planując dostosowania w sposób przemyślany i zgodny z rozwojem całego sklepu.

Jak się przygotować?

Najlepszym punktem wyjścia jest przeprowadzenie audytu dostępności – samodzielnie lub z pomocą specjalistycznej firmy. W sieci dostępne są narzędzia takie jak WAVE, Axe czy Lighthouse, które pomagają zidentyfikować najczęstsze błędy dostępności. Równocześnie warto wdrożyć tzw. deklarację dostępności – dokument opisujący stopień dostosowania strony do wymagań ustawy, który powinien być łatwo dostępny na stronie sklepu.

Dostosowanie sklepu nie powinno być jednorazowym projektem, lecz stałym procesem, który stanie się częścią codziennego zarządzania stroną. Jeśli masz zespół UX, frontendowców lub korzystasz z zewnętrznych agencji – upewnij się, że są oni świadomi obowiązujących standardów i potrafią wdrożyć je zgodnie z WCAG 2.1 AA.

Czy to się w ogóle opłaca?

Odpowiedź brzmi: zdecydowanie tak. Dostępność to nie tylko wymóg prawny, ale też szansa biznesowa. Osoby z niepełnosprawnościami to miliony potencjalnych klientów – tylko w Polsce to ponad 4,5 mln osób. Do tego dochodzą seniorzy, użytkownicy urządzeń mobilnych z ograniczeniami technicznymi, osoby czasowo niepełnosprawne (np. z kontuzjami), a także coraz większa grupa osób, które po prostu cenią sobie wygodne, czytelne, logiczne interfejsy.

Badania pokazują, że sklepy, które wdrożyły zasady dostępności, zyskują nie tylko wizerunkowo, ale też finansowo. Strony dostosowane do WCAG osiągają lepsze wyniki w SEO, mają niższy bounce rate i wyższą konwersję. Dostępność przestaje być dodatkiem – staje się nowym standardem.

Polski Akt o Dostępności to nie jest jedynie kolejny przepis, który trzeba „odhaczyć”. To symbol zmiany – takiej, która na stałe wpisze się w krajobraz e-commerce. Dostosowanie się do niego może być dla wielu firm pierwszym krokiem w stronę dojrzałości cyfrowej. To inwestycja w jakość, inkluzyjność i nowoczesność.

Jeśli zrobisz to dobrze – zyskasz przewagę. Jeśli zignorujesz – możesz wiele stracić.

W polskim e-commerce znów zawrzało. Rząd pracuje nad nowelizacją przepisów podatkowych, która może znacząco zmienić krajobraz handlu internetowego w Polsce. Chodzi o rozszerzenie obowiązującego od kilku lat podatku od sprzedaży detalicznej – obecnie nakładanego głównie na duże sieci handlowe – również na firmy działające online. W branży zawrzało, a organizacje reprezentujące interesy przedsiębiorców biją na alarm. Nowa danina, choć jeszcze nieopublikowana w formie projektu ustawy, już teraz wzbudza ogromne kontrowersje i niepokój.

Podatek od sprzedaży detalicznej, wprowadzony w 2021 roku, miał przede wszystkim objąć największych detalistów – wielkopowierzchniowe sieci handlowe osiągające znaczne obroty. Stawki zostały ustalone progresywnie, co oznacza, że firmy z większymi przychodami płacą wyższy procent. Dotąd e-commerce był z tego podatku wyłączony, co zdaniem rządu tworzyło nierówność konkurencyjną. W praktyce oznaczało to, że sklepy stacjonarne, które od lat muszą płacić daninę od obrotu, rywalizowały z dynamicznie rosnącym sektorem internetowym, który z tego obowiązku był zwolniony.

Ministerstwo Finansów planuje to zmienić. W zamyśle polityków, zmiana ma „wyrównać szanse”, zwłaszcza w kontekście przenoszenia dużej części handlu do Internetu. Ale branża widzi to zupełnie inaczej. Związek Przedsiębiorców i Pracodawców ostrzega, że podatek uderzy nie tylko w największe platformy, takie jak Allegro czy Empik, ale również w małe i średnie sklepy internetowe, które działają z dużo mniejszymi marżami i nie dysponują zasobami finansowymi porównywalnymi do tych, jakimi dysponują globalni gracze.

Obawy dotyczą również skutków ubocznych tego rozwiązania. W opinii ekspertów, nowa danina może paradoksalnie jeszcze bardziej wzmocnić zagraniczne platformy sprzedażowe – zwłaszcza chińskie, takie jak Temu czy AliExpress – które mimo obowiązujących przepisów wciąż często unikają pełnego opodatkowania w Polsce. W efekcie lokalni przedsiębiorcy mogą zostać wypchnięci z rynku, mimo że to właśnie oni budują realną wartość dodaną w gospodarce – płacą podatki, zatrudniają pracowników, inwestują w obsługę klienta i lokalną logistykę.

Wielu przedsiębiorców zauważa też, że e-commerce nie jest tożsamy z handlem wielkopowierzchniowym. Koszty prowadzenia sklepu internetowego są inne – często obejmują wyższe opłaty za logistykę, inwestycje w technologię, reklamy w mediach społecznościowych czy platformach reklamowych. E-commerce to nie hipermarket – jak słusznie zauważyła Izba Gospodarki Elektronicznej – dlatego nie powinno się wobec niego stosować identycznych narzędzi fiskalnych.

Co więcej, wciąż nie jest jasne, kogo dokładnie miałby objąć ten podatek. Czy będą to tylko najwięksi gracze o określonym poziomie przychodów? Czy też próg zostanie ustalony tak nisko, że obejmie także średniej wielkości e-sklepy, które dopiero budują swoją pozycję? Brak szczegółowych informacji budzi niepokój wśród właścicieli sklepów online, którzy muszą planować budżety z wielomiesięcznym wyprzedzeniem.

Przeciwnicy zmian wskazują również, że skuteczniejsze i bardziej sprawiedliwe byłoby uszczelnienie istniejących przepisów dotyczących VAT oraz kontroli nad sprzedażą transgraniczną, zamiast nakładania kolejnych obciążeń na legalnie działające, polskie firmy. Wielu obawia się, że nowy podatek będzie po prostu kolejną formą fiskalizmu – wygodnym sposobem na zwiększenie wpływów budżetowych, ale kosztem rozwoju nowoczesnego sektora gospodarki.

Nie można też zapominać o możliwych skutkach dla konsumentów. Wprowadzenie podatku może doprowadzić do wzrostu cen, ograniczenia oferty, spadku jakości usług i innowacyjności. W dłuższej perspektywie najbardziej odczują to zwykli klienci, którzy przyzwyczaili się do wygody, konkurencyjnych cen i szerokiego asortymentu w polskich sklepach internetowych.

Na razie branża czeka na konkretny projekt i zapowiada walkę o jego zablokowanie lub istotne złagodzenie. Wydaje się, że kluczowe będą tu konsultacje społeczne i mobilizacja środowiska e-commerce. Jeśli rząd zignoruje głos tej części gospodarki, może doprowadzić do wyhamowania rozwoju sektora, który w ostatnich latach był jednym z najdynamiczniej rosnących filarów polskiej przedsiębiorczości.

Dla właścicieli e-sklepów najbliższe tygodnie będą kluczowe. To czas na analizę możliwych skutków, przygotowanie alternatywnych scenariuszy działania i – być może – zjednoczenie sił w obronie wspólnego interesu. Nadchodzi zmiana, która może zdefiniować kształt polskiego handlu internetowego na kolejne lata.